Γράφει ο Νίκος Κατσαρός
π. πρόεδρος ΕΦΕΤ,
επιστημονικός συνεργάτης ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος
Με πρωτοβουλία του Υπουργείου ΠΕΚΑ μεθοδεύεται η καλλιέργεια μεταλλαγμένων (γενετικά τροποποιημένων οργανισμών) σπόρων στίς χώρες-μέλη της Ε.Ε. Με εισήγηση του αρμοδίου υπουργού δίνεται η δυνατότητα σε κάθε κράτος-μέλος να αποφασίζει μονομερώς για την καλλιέργεια των μεταλλαγμένων σπόρων. Βέβαια για να αποφασίσει μονομερώς το κράτος-μέλος πρέπει πρώτα να απευθυνθεί στην βιοτεχνολογική εταιρεία παραγωγής των σπόρων και να της ζητήσει να μην προχωρήσει στην συγκεκριμένη καλλιέργεια και αν αυτή αρνηθεί τότε το κράτος-μέλος απευθύνεται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή όπου πρέπει να προσαρμοσθεί στους κανόνες της Ευρωπαϊκής Αρχής για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA).
Μέχρι σήμερα η EFSA δεν έχει γνωμοδοτήσει ποτέ αρνητικά για κάποιο μεταλλαγμένο σπόρο. H EFSA μπορεί να γνωμοδοτήσει για την απαγόρευση μιάς καλλιέργειας μόνον εάν μία χώρα-μέλος αποδείξει ότι η συγκεκριμένη καλλιέργεια προκαλεί βλάβες στο περιβάλλον ή στην ανθρώπινη υγεία. Κάτι που είναι πολύ δύσκολο έως αδύνατο.
Με την σημερινή πρόταση του υπουργείου ΠΕΚΑ μπορεί μια καλλιέργεια να απαγορευθεί και εάν το κράτος-μέλος επικαλεσθεί κοινωνικο-οικονομικούς λόγους δηλαδή αντιδράσεις στο εσωτερικό μιας χώρας για την καλλιέργεια μεταλλαγμένων ή και λόγους μη συμβατότητας με συναφείς καλλιέργειες. Είναι όμως πάλι πολύ πιθανόν με τις γραφειοκρατικές αυτές διαδικασίες να ανοίξει διάπλατα η πόρτα για τα μεταλλαγμένα.
Ο ίδιος ο υπουργός ΠΕΚΑ κ. Μανιάτης δήλωσε: “παρότι η τρέχουσα πρόταση δεν είναι η ιδανικά προτιμητέα επιλογή μας, αποτελεί μια σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με το υφιστάμενο σύστημα” και συνέχισε “σήμερα η υπάρχουσα διαδικασία δεν επιτρέπει σε κάποιο κράτος-μέλος να απαγορεύσει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων”. Ο ίδιος ο υπουργός λοιπόν παραδέχεται δημόσια ότι μέχρι σήμερα δεν υπήρχε σχεδόν καμία δυνατότητα μία χώρα να απαγορεύσει την καλλιέργεια μεταλλαγμένων σπόρων στο έδαφος της και ότι η πρόταση του υπουργείου είναι μία βελτίωση της ήδη υπάρχουσας διαδικασίας και όχι μια γενναία και ριζοσπαστική λύση που η μεγάλη πλειοψηφία των ευρωπαίων καταναλωτών απαιτεί..
Βέβαια και το γεγονός ότι οι πολυεθνικές εταιρείες (Monsanto, Du Pont, Sygenta) συναποφασίζουν με τις κυβερνήσεις για το πού θα καλλιεργηθούν τα μεταλλαγμένα στην Ευρώπη δεν κάνει κανένα ευρωπαίο πολίτη περήφανο για την συνοχή της Ε.Ε. Είναι προφανές ότι επειδή οι μεταλλαγμένες καλλιέργειες δεν εγκρίνονταν από τα Συμβούλια Υπουργών της Ε.Ε. διότι οι υπουργοί φοβούνταν τις αντιδράσεις των πολιτών τους, σύμφωνα με τις υπάρχουσες διαδικασίες την απόφαση έπαιρνε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και ήταν σχεδόν πάντοτε θετική. Αυτό όμως δημιουργούσε αρνητικά σχόλια για την Επιτροπή και έτσι μεθοδεύθηκε ότι με την πολυδιάσπαση θα άνοιγε η πόρτα στην καλλιέργεια μεταλλαγμένων.
Είναι γνωστό ότι εδώ και χρόνια διεξάγεται ένας άτυπος πόλεμος στους κόλπους της Ε.Ε. μεταξύ των χωρών που θέλουν χαλάρωση των απαγορεύσεων για τα μεταλλαγμένα και εκείνων που ζητούν πιο σθεναρή στάση για την προστασία της Ε.Ε. από τις αμερικανικές εταιρείες που προωθούν μεταλλαγμένους σπόρους και προϊόντα.
Παραδοσιακά χώρες όπως η Γερμανία, η Τσεχία και το Βέλγιο ζητούν να επιτραπούν τα μεταλλαγμένα γι αυτό και χειροκρότησαν την πρόταση της ελληνικής προεδρείας, χώρες όπως η Αυστρία, Γαλλία και η Ιταλία ζητούν αυστηρότερους περιορισμούς. Ενάντια στην πρόταση της ελληνικής προεδρείας έχουν ταχθεί η Greenpeace, η Ελληνική Εταιρεία Προστασίας της Φύσης, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία κ.α. και έχουν ζητήσει από τον υπουργό να αποσύρει την πρόταση του.
Εδώ επισημαίνεται ότι η πρόταση αφορά μόνο την καλλιέργεια μεταλλαγμένων σπόρων και όχι την εμπορία μεταλλαγμένων τροφίμων. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε άρει το εμπάργκο κατά των μεταλλαγμένων το 2002 πάλι επί ελληνικής προεδρείας στο Συμβούλιο Υπουργών που πραγματοποιήθηκε στην Κέρκυρα και από το 2004 επετράπη η καλλιέργεια μεταλλαγμένων σπόρων και η εμπορία μεταλλαγμένων τροφίμων που θα ανέφεραν όμως αυτό στην ετικέτα τους. Στην χώρα μας μέχρι σήμερα δεν καλλιεργείται ούτε ένα στρέμμα γης με μεταλλαγμένους σπόρους και αυτό γιατί τόσο οι γεωργοί όσο και η πολιτεία έχουν κρατήσει μια σθεναρή στάση ενάντια στα μεταλλαγμένα. Για να καλλιεργηθούν μεταλλαγμένοι σπόροι η πολιτεία πρέπει να οριοθετήσει τις περιοχές όπου μπορούν να καλλιεργηθούν μεταλλαγμένοι σπόροι και αυτό δεν έχει γίνει μέχρι σήμερα για ευνόητους λόγους.
Στο ερώτημα τι είναι μεταλλαγμένα θα έδινα τέσσερα παραδείγματα:
1. μεταλλαγμένο καλαμπόκι μεταφέρουμε κληρονομικό υλικό από τη πυγολαμπίδα στο καλαμπόκι.
2. μεταλλαγμένη ντομάτα μεταφέρουμε κληρονομικό υλικό από τον σκορπιό στην ντομάτα.
3. μεταλλαγμένη πατάτα μεταφέρουμε κληρονομικό υλικό από τον σκόρο στην πατάτα και στον μεταλλαγμένο Σολωμό μεταφέρουμε κληρονομικό υλικό από τον άνθρωπο στον Σολωμό.
Όλα αυτά για να αποκτήσουν ευνοϊκά χαρακτηριστικά. Το καλαμπόκι ανθεκτικότητα στα ζιζάνια, η ντομάτα να μην ωριμάζει γρήγορα, η πατάτα να μην πρασινίζει, ο Σολωμός να μεγαλώνει πιο γρήγορα. Όλα αυτά χωρίς να γνωρίζουμε τις μακροχρόνιες επιπτώσεις στην υγεία και τα οικοσυστήματα.
Τέσσερεις μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες (Monsanto, Du Pont, Novartis, Sygenta) παράγουν το 70% των μεταλλαγμένων παγκοσμίως. Παράγουν καλαμπόκι, σόγια ρύζι και κραμβέλαιο, τα βασικά είδη διατροφής για περισσότερα από 4 δις. κατοίκους, με άλλα λόγια η γεωργική παραγωγή πολλών χωρών μπορεί να τεθεί υπό την ομηρία των τεσσάρων πολυεθνικών εταιρειών, ιδιαίτερα με την παραγωγή και των αυτοκτονικών(terminators) σπόρων.
Μέχρι σήμερα τα μεταλλαγμένα ούτε πιο φθηνά είναι ,ούτε πιο φιλικά στο περιβάλλον.
πηγή: spirospero.gr
Επιμέλεια: sporeas.gr