Ένα από τα εντυπωσιακότερα φαινόμενα (ή θαύματα) που συμβαίνουν στην Κεφαλονιά, είναι και τα περίφημα «φιδάκια της Παναγιάς», που κάθε χρόνο, από τις 6 Αυγούστου (του Σωτήρος) μέχρι τις 15 (της Παναγίας) ή τις 16 (του Αγίου Γερασίμου), κάνουν την εμφάνισή τους στην Κεφαλονιά.
Η παράδοση
Τα φίδια εμφανίζονται στην περιοχή Μαρκόπουλο, πέριξ της εκκλησίας της Παναγίας της Λαγκουβάρας (ή Λαγκουβάρδας).
Σύμφωνα με την παράδοση στη θέση της εκκλησίας βρισκόταν κάποτε αρχαία μονή της Παναγίας. Μια μέρα, οι μοναχές είδαν να ανηφορίζουν προς το μοναστήρι πειρατές και παρακάλεσαν την Παναγία να τις βοηθήσει. Εκείνη, έκανε το θαύμα της και η περιοχή γέμισε από τα συγκεκριμένα φίδια, τρομάζοντας τους πειρατές και αναγκάζοντάς τους να το βάλουν στα πόδια.
Πως εξηγείται το φαινόμενο
Πέρα από τη θρησκευτική εξήγηση πολλοί είναι αυτοί που προσπάθησαν ανά καιρούς να δώσουν μια ερμηνεία στο περίεργο και επαναλαμβανόμενο φαινόμενο.
Ας δούμε όμως πρώτα τα ίδια τα φίδια. Πρόκειται για νεαρά άτομα της οικογένειας Telescopus fallax (ή αγιόφιδα). Οι γνώμες για το αν τα φίδια είναι δηλητηριώδη διίστανται με άλλους να ισχυρίζονται ότι είναι αλλά δεν δαγκώνουν εκείνες τις ημέρες, ενισχύοντας την άποψη ότι πρόκειται περί θαύματος, και άλλους ότι τα φίδια δεν είναι δηλητηριώδη.
Η αλήθεια βρίσκεται στη μέση. Τα φίδια αυτά είναι δηλητηριώδη αλλά εντελώς ακίνδυνα για τον άνθρωπο. Ο λόγος βρίσκεται στο ίδιο το δηλητήριο, που είναι αποτελεσματικό για τις σαύρες και τα μικρά τρωκτικά που τα φίδια κυνηγάνε, δεν προκαλεί συμπτώματα όμως στον άνθρωπο. Επίσης τα φίδια αυτά εκχέουν το δηλητήριο από τα δόντια που βρίσκονται στο πίσω μέρος της πάνω σιαγώνας, κάτι που κάνει αδύνατη την έγχυσή του στον άνθρωπο ειδικά όταν αυτά είναι νεαρά. Ο τρίτος είναι ότι από τη φύση του αυτό το φίδι, ακόμη και ενήλικο, αν παγιδευτεί από άνθρωπο μπορεί να επιτεθεί αλλά εξαιρετικά σπάνια δαγκώνει.
Γιατί βγαίνουν αυτή την περίοδο;
Τα φίδια αυτά τα συναντάμε σχεδόν σε ολόκληρη την ηπειρωτική και νησιωτική Ελλάδα. Το θηλυκό γεννάει 5-9 αυγά τα οποία εκκολάπτονται συνήθως στα μέσα Αυγούστου.
Στην περιοχή του Μαρκόπουλου, την περίοδο που μας ενδιαφέρει, τα φίδια είναι ακόμη νεογνά ή βρίσκονται σε πολύ νεαρή ηλικία. Λόγω του ήχου της καμπάνας τόσο στις 6 όσο και στις 15 και 16 Αυγούστου, τα φίδια τρομαγμένα ή ενοχλημένα βγαίνουν από τις φωλιές τους και κάνουν αισθητή την παρουσία τους στη γύρω περιοχή αλλά και στην εκκλησία της Παναγίας. Κάποια από αυτά μάλιστα τα φέρνουν οι ίδιοι οι πιστοί στην εκκλησία αφού η μακρόχρονη συνύπαρξη, τους κάνει να γνωρίζουν καλά ότι είναι ακίνδυνα.
Στην ιστοσελίδα της Ιεράς Μητρόπολης Κεφαλληνίας, ο Δημήτρης Λουκάτος αναφέρει τα εξής:
Στο Μαρκόπουλο κανείς δε βλέπει τα φίδια αυτά με φανατισμένη θρησκοληψία. Τα πιστεύουν βέβαια σα ευλογημένα ζωντανά, σαν τιθασσευμένα ερπετά της Παναγίας, μα τα βλέπουν και σα διακοσμητικό στοιχείο του πανηγυριού τους, σα ρεκλάμα για τη συγκέντρωση των γύρω χωριών. Και τα περιμένουν κάθε χρόνο, όπως θα περίμεναν το Μάη τις παπαρούνες. Τα χρησιμοποιούν στις κουβέντες και στα τραγούδια τους σαν κάτι το φυσιολογικό. Να κι’ ένα σχετικό δίστιχο του Ελιού, όπου ένας ερωτευμένος διαμαρτύρεται για την επιείκεια των φιδιών αυτών μπροστά στη φλογερή του διάθεση ν’ αυτοκτονήσει :
– Τα φίδια απ’ το Μαρκόπουλο καλαίνω να με φάνε,
μα κείνα είναι τση Παναγιάς, και με χαϊδολογάνε.
Σύνταξη/επιμέλεια: Κεφαλονίτικα Νέα
Σημ. του sporeas.gr: Τί άλλο μπορεί να δεί ο άνθρωπος στις θρησκείες που απέχουν από τον Θεό!!! Σταυροκοπιούνται στο φίδι, ασπάζονται το φίδι, περιμένουν ευλογία απο το φίδι… και μετά αυτοαποκαλούνται Χριστιανοί, και μάλιστα οι μόνοι σωστοί και αποδεκτοί από τον Θεό. Πάει, το χάσαμε τελείως…!
Γ.